ATB’de tekstil sektörünü de içine alan 4’üncü Meslek Grubu, Türkiye yün sektörünün yaşadığı önemli sorunlarından biri olan koyunların işaret amaçlı yağlı boyayla boyanmasına ilişkin sıkıntıları ele aldı. ATB Yönetim Kurulu üyesi Bülbül, Orta Anadolu, İç Ege, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da koyunların boyanmasının çok yaygın olduğunu belirterek, “Pamukta da benzer sorun yaşanıyordu. Toplanan pamuklar, sentetik çuvallara konulduğunda iplik kalitesini düşürüyordu. Devlet, 7-8 yıl önce sentetik çuval kullanımını yasaklayarak buna önlem aldı ve ciddi başarı elde edildi” dedi.
’30 MİLYONA YAKIN KOYUN VAR’
Türkiye’de resmi verilere göre 27 milyon 485 bin yerli, 1.8 milyon da merinos olmak üzere 30 milyona yakın koyun olduğunu belirten Bülbül, yıllık hayvan başına ortalama 2 kilo olmak üzere 60 bin tona yakın yün üretildiğini söyledi. Koyunların üzerine ağırlıklı pembe ve diğer renkler olmak üzere yağlı boyayla yapılan işaretlemelerin verdiği zararı anlatan Bülbül, şöyle konuştu: “Örneğin bir sürüde birkaç kişinin koyunu var. Koyunları birbirinden ayırmak için koyunlar ya farklı renklere boyanır ya da sürünün tamamı bir kişinindir ve cinslerine ayırmak için boyanır. Koyunların boyama işlemi çok yaygın. Bu işlem hemen hemen her yerde uygulanıyor diyebiliriz. Yine kurbanlık satışlarında da satış yapılan kişinin adı aynı şekilde boyayla koyunun üzerine yazılıyor.”
‘KAYIP ÇOK CİDDİ DÜZEYDE’
Koyunlar kırpıldıktan sonra boyalı yünlerle birlikte alımını yaptıklarını aktaran Bülbül, “Yünün ipe dönüştürülmesi esnasında boyalı kısımlar seçiliyor. Seçilirken tabi boyasız olanlar da kayba uğruyor. Boyalı yünleri ayırt etme işlemi çok zaman alıyor ve bu işçilik kaybına yol açıyor. 60 bin ton yünün yüzde 3’ü, yani yaklaşık 2 bin tonu maalesef bu yüzden çöpe gidiyor. İşçilik, zaman kaybı ve ekonomik kayba ek olarak çöpe giden yük miktarı da ciddi oranda ekonomik kayıp oluşturuyor. Yün fiyatları 50 kuruştan başlayıp 3-4 TL’ye kadar değişiyor. Yaşanan kaybın çok ciddi düzeyde olduğunu söyleyebiliriz” diye konuştu.
‘MALİYETLERİ DE YÜKSELTİYOR’
Koyunların boyanması nedeniyle oluşan ekonomik kaybın maliyetleri yükselttiğini de belirten Bülbül, “Halıcıların kullandığı ipliğin maliyeti de bu nedenle artıyor. Dolayısıyla halı fiyatları da yükseliyor. Aynı şekilde bunun triko ve kumaş üretiminde de benzer etkisi var. Biz ATB olarak pamukta üretilen çözümün bu konuda da hayata geçirilmesi için çalışma yapıyoruz. Çözüm önerilerimizi ve yaşanan bu sorunu üst kurulumuz Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) aracılığıyla Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na ileteceğiz” dedi.
