El emeği göz nuru halılara ilgi azalınca dokumacıların derdi arttı. Özellikle Kuşadası’ndaki dokumacılar turistlerin ilgisinin azalmasından kaynaklı fiyatları düşürdüklerini anlattı ve ilmek ilmek işlenen geleneğin sürdürülmesi için gençlerin bu sektöre yönlendirilmesi gerektiğini söylediler.
Turistlerin gözdesi olan el dokuması kilim ve halılar artık yerli halk tarafından tercih edilir oldu. Makine üretimi halılarla eşdeğer fiyatta satılan halıların ise imalatı bitmek üzere. Kuşadası’ndaki Didim Carpet Mağazası sahibi Mehmet Çallı, Milas halısı, Aydın’ın Yörük halıları, Kayseri halısı gibi halı ve kilim işçiliğinde önde gelen ürünleri satıyor. 40 yıldır bu işle uğraştığını söyleyen Çallı, “7-8 sene önce yabancılar azaldı. Yerlilerin alım gücü olsun diye çok ekonomik fiyatlardan satıyoruz. Şu anda yüzde 80 yerli halk talep ediyor. Aydın, Söke, Nazilli, İzmir gibi il ve ilçelerden gelip alıyorlar” diye konuştu.
“GÖNÜL ÇİNE YÖRÜK HALISI SATMAK İSTİYOR”
Halı fiyatlarının 200 TL’den 2000 TL’ye kadar olduğunu ifade eden Çallı’nın elinde yaklaşık 2 asırlık Çine Yörük kilimi bulunuyor. Bu noktada Yörük halılarının diğerlerinden farkını anlatan Çallı, “Dükkanımızda 190 yıllık ve 80 yıllık 2 tane Yörük kilimi var. Yörüklerin bir özelliği halı ve kilimlerde at, deve ve keçi kılı kullanmalarıdır. Bu sebeple Milas halılarına göre çok daha kalitelidir. Çine’nin dünyaca tanınmış halıları vardı. Gönül ister ki bundan 90-100 sene önce Çine’de dokunan halıları satalım ama yok artık kimse dokumuyor” diyerek üretimin bitme noktasına geldiğini ifade etti.
GEÇMİŞTE DOKUNAN HALILARI SATIYOR
Geçmiş yıllarda kendisinin de imalat yaptığını belirten Çallı, el işçisi bulamadığı için üretimi durduğunu ifade ederek dükkandaki halıların geçmiş yıllardan kalan halılar olduğunu söyledi. Gençlerin bu işe yönelmek istemediğini dile getiren Çallı durumdan duyduğu üzüntüyü şu sözlerle aktardı:
“Yeni jenerasyon hiç dokumuyor. El emeği dokuma halı sektörü 10 yıl içinde Türkiye’de bitecek. Tamamen makineye dönecek artık. Artık kimse dokumak istemiyor. Çünkü aldıkları parayı emek kurtarmıyor. Türkiye’de ekonomik güç artınca insanlar 35-40 liraya çalışmak istemez oldu. İşsizlik parası alınca küçük paralara çalışmak istemiyorlar. El sanatımız bitiyor artık yeni jenerasyon bu halıları müzelerde görecek.”